Author: Revik Karapetyan

20-րդ դարի սկզբներից քաղաքի տնտեսական կյանքը բավական աշխուժացավ՝ կապված Ալեքսանդրապոլ-Կարս երկաթուղու կառուցման հետ։ Հայ բնակչությունը Կարսում զբաղվում էր արհեստներով, առևտրով, տնայնագործությամբ և արդյունաբերությամբ։ Ալեքսանդրապոլ-Կարս, Կարս-Սարիղամիշ երկաթուղիները էական ազդեցություն էին թողնում նրա տնտեսական կյանքի վրա։ Առաջին երկաթուղին շարք էր մտել 1833 թվականին, իսկ երկրորդը՝ 1915 թվականին, ինչպես նաև խճուղիները։ 19-րդ դարի վերջերին և 20-րդ դարի սկզբներին քաղաքն ուներ սննդի և թեթև արդյունաբերության մի քանի ձեռնարկություններ, մի բավական մեծ սպանդանոց, որտեղ տարեկան մորթում էին մինչև 1000 գլուխ խոշոր եղջերավոր անասուն, որոնց մսից պատրաստում էին ապուխտ և սուճուխ։ Նույն այդ շրջանում քաղաքն ուներ 700-800 խանութ ու կրպակ և ամեն տարի այստեղ կազմակերպում էին…

Read More

Օղուզլուի կամ Եզնասարի եկեղեցին Կարս քաղաքից մոտավորապես 35 կմ հեռավորության վրա է գտնվում Եկեղեցու սկզբնական հայկական անունը հայտնի չէ, գոյություն ունեն մենակ վարկածներ։ Օղուզլու անվանումը Եզնասարի թուրքերեն թարգմանության հնչյունափոխված տարբերակն է: Եկեղեցին կառուցվել է 9-10-րդ դարերում, պահպանվել է շինարարական արձանագրությունը, որը թվագրվում է 9-րդ դարի վերջով։ Այնտեղ նշվում է, որ եկեղեցու շինարարությունը հովանավորել է Հասան Գնթունի Իշխանը, ով Հովհաննես Դրասխանակերտցի կաթողիկոսի տարեգրության մեջ հանդիսանում է Սմբատ Ա Բագրատունի թագավորի զորքերի հրամանատար և Կարսի կուսակալ։ Քանի որ արձանագրության մեջ չի խոսվում Սմբատ Ա Բագրատունու մասին, առաջ է քաշվել այն տեսակետը, որ արձանագրությունը արվել է 10-րդ դարի սկզբում տեղի ունեցած Կարսի ապստամբության…

Read More

XIX դարի հեղափոխությունների փոթորկի մեջ ծնվեց մի հերոս, որի անունը պիտի հնչեր թե՛ Եվրոպայում, թե՛ Լատինական Ամերիկայում։ Յանոշ Ցեցը՝ Հովհաննես Ցեցյանը, Տրանսիլվանիայի հայ ընտանիքից սերող զինվորական, դարձավ Հունգարիայի ազատագրական պայքարի գլխավոր զորահրամանատարներից մեկը։ Նա կռվեց Ավստրիայի և Ռուսաստանի բանակների դեմ, փայլեց Սիբիուի, Բրաշովի ու Պիշկիի ճակատամարտերում, ապա իր ճանապարհը շարունակեց Ֆրանսիայում, Իտալիայում՝ Գարիբալդիի կողքին, և վերջապես հասավ Արգենտինա։ 🇦🇲 Հայ արմատներով այս զորավարը ոչ միայն մասնակցեց «Ժողովուրդների գարնանը», այլև դարձավ Արգենտինայի բանակի ինժեներական դպրոցի հիմնադիրներից, ստեղծեց երկրի առաջին ռազմական ակադեմիան և դրեց ժամանակակից քարտեզագրության հիմքերը։ Այս վավերագրական պատմությունը բացահայտում է՝ • 🌍 Ինչպես հայ զինվորականը դարձավ եվրոպական հեղափոխությունների առանցքային դեմքերից…

Read More

“В этой лекции Аида Бабаджанян рассказывает о роли армян в жизни города Тифлис (современный Тбилиси) в XIX веке. Узнайте, как армянская община влияла на культуру, образование, торговлю и развитие города, какие выдающиеся достижения внесли её представители, и как тесно переплеталась их судьба с судьбой Тифлиса. Погрузитесь в историю, атмосферу и уникальный колорит жизни старого Тифлиса вместе с экспертным рассказом об армянском наследии этого удивительного города.” #тбилиси #грузия #армяне #հայեր #թբիլիսի #երեւան #հայաստան source

Read More

Վանա լիճը անհոսք աղի լիճ Հայկական լեռնաշխարհում, Մեծ Հայքի Տուրուբերան և Վասպուրական նահանգներում։ Գտնվում է Հայկական Տավրոսի հյուսիս արևելյան մասի, Կորդվաց լեռների, Կոտուր լեռնաշղթայի և Ծաղկանց լեռների միջև, 1720 մ բարձրության վրա։ Երբեմնի մեծ ջրային ավազանի մնացորդ է։ Լճի հայելին 3760 կմ² է, առավելագույն լայնությունը՝ մոտ 51 կմ, խորությունը՝ մինչև 145 մ։ Այն գրեթե 2.5 անգամ մեծ է Սևանա լճի հայելուց։ Ունի անկանոն քառանկյան տեսք, խիստ կտրված է, հաճախ՝ զառիթափ ափերով։ Հյուսիս–արևելքում Արճեշի խորշն է, ափերին՝ Դևեբոյնի, Ծղուկ, Կտուց հրվանդանները։ Վաղ շրջանում ունեցել է 7 կղզի, այժմ մնացել են 4-ը՝ Լիմ, Կտուց, Առտեր և Աղթամար։ Աղթամարը, Ախթամար, Այիդուս, Վանա լճի ներկայիս չորս կղզիներից (միջնադարում Վանա լճի կղզիների թիվը 7 էր) ամենանշանավորն է։ Կղզու անվանումը…

Read More

Խերթվիսին երկրամասի պատմական հարուստ անցյալով նշանավորված գյուղերից է։ Գտնվում է Քուռ և Փարվանա գետերի միախառնման հատվածում, Ախալքալաքից ուղիղ գծով 17 կմ հյուսիս-արևմուտք: Խերթվիսում է գտնվում պատմության ընթացքում բազմիցս ձեռքից ձեռք անցած և պարբերաբար վերանորոգված համանուն բերդը։ Խերթվիսի բերդը լավ պահպանված բերդերից է, կառուցված է բարձր ժայռաբլրի վրա։ XI դարի վրաց պատմագիր Լեոնտի Մրովելին այն հիշատակում է որպես քաղաք և պատմական Մեսխեթի կենտրոն։ Վրաց աղբյուրներում տեղ գտած մեկ այլ ավանդության համաձայն բերդը դիմագրավել է Ալեքսանդր Մակեդոնացու զորքերին։ (պատմականորեն այս փաստը հաստատված չէ)։ Ընդհանուր համալիրը բազմաշերտ է։ Այն կազմված է վերնամասում գտնվող միջնաբերդից և ներքևում, հարավ-արևելքից նրան կից` ներքին ամրոցից։ Համալիրի հիմնական…

Read More

20-րդ դարի սկզբին հայ կամավորները միացան Բալկանյան ժողովուրդների ազատագրական պայքարին՝ ընդդեմ Օսմանյան կայսրության։ Այս պայքարի առանցքային դեմքերից էին Անդրանիկ Օզանյանն ու Գարեգին Նժդեհը։ 🔴 Ինչպե՞ս Անդրանիկն ու Նժդեհը կազմակերպեցին հայկական կամավորական վաշտը։ 🔴 Ի՞նչ դեր խաղացին հայերը Բալկանյան պատերազմներում։ 🔴 Ինչպե՞ս հայկական վաշտը ազատագրեց Գյումուրջինեն և հաղթանակ տարավ Թրակիայում։ Այս տեսանյութում կպատմենք հայերի համարձակ մարտերի, նրանց հերոսական սխրանքների և այն պատմական իրադարձությունների մասին, որոնք հայերին կապեցին Բալկանների հետ։ 📌 Բաժանորդագրվեք ալիքին, եթե հետաքրքրված եք պատմությամբ և ուզում եք բացահայտել նոր փաստեր հայ հերոսների մասին։ #ՀայոցՊատմություն #Անդրանիկ #Նժդեհ #ԲալկանյանՊատերազմ #ՀայԿամավորներ #ՊատմականՓաստեր. Patreon Telegram

Read More